Τροφικές αλλεργίες και δυσανεξία σε τρόφιμα

Πως μπορείτε να αναγνωρίσετε και να αποφύγετε ασύμβατα σε αλλεργία τρόφιμα

Οποιοσδήποτε με αλλεργία ή δυσανεξία σε κάποιο φαγητό πρέπει να μελετήσει λίστες συστατικών και να αλλάξει τη διατροφή του. Η πραγματική πρόκληση όμως σε πολλές περιπτώσεις είναι να βρείτε τι ακριβώς δεν μπορεί να δεχτεί ο οργανισμός σας. Μπορούμε να σας πούμε πως να το κάνετε.

Επιστήμονες του Χάρβαρντ πρόσφατα αξιολόγησαν 2.7 εκατομμύρια φακέλους Αμερικάνων ασθενών. Τα αποτελέσματα τους: Περίπου τέσσερα τις εκατό όλων των ανθρώπων πάσχουν από κάποιο είδος τροφικής αλλεργίας^[1]. Για τη Γερμανία, τα νούμερα είναι παρόμοια και σύμφωνα με το Γερμανικό Σύλλογο Διατροφής, τρία έως 4 τοις εκατό των ενηλίκων έχουν ένα είδος αλλεργίας στο φαγητό^[2]. Αρκετά συνηθέστερες είναι οι δυσανεξίες σε τρόφιμα όπως η λακτόζη, οι οποίες επηρεάζουν το 15 έως 20 τοις εκατό όλων των ανθρώπων.

Τα άτομα τα οποία αφορά το θέμα θα πρέπει να μελετήσουν προσεκτικά τις λίστες συστατικών για να μπορέσουν να σταματήσουν τυχούσες άσχημες εκπλήξεις μετά το δείπνο οι οποίες κυμαίνονται από γουργουρητό στο στομάχι, σοβαρό μετεωρισμό, εξανθήματα και ζάλη μέχρι αναφυλακτικό σοκ. Και δεν είναι πάντα εύκολο να συσχετιστεί ένα συγκεκριμένο τρόφιμο με τα συμπτώματα. Η συνέπεια: οι άνθρωποι καταλήγουν να μην μπορούν βρουν αυτό στο οποίο έχουν έλλειψη.

Σε αυτό το άρθρο θα μάθετε τι συμβαίνει όταν έχετε κάποια τροφική αλλεργία, ποια είναι τα ενδεικτικά συμπτώματα μιας αλλεργίας και πως μπορείτε να ξαναμπείτε σε πρόγραμμα με ένα τεστ αίματος και μια δίαιτα εξάλειψης. Επίσης: Θα μάθετε τους τύπους, τα συμπτώματα και την αντιμετώπιση τροφικών δυσανεξιών.

Τι είναι η τροφική αλλεργία;

Όταν έχετε αλλεργία, το ανοσοποιητικό σας σύστημα αντιδρά έντονα σε μια κατά τα άλλα ακίνδυνη ουσία. Οι ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες είναι γνωστές ως αλλεργιογόνες ουσίες. Αυτές οι ουσίες είναι διαφορετικές πρωτεΐνες οι οποίες μπορούν να βρεθούν στη γύρη, στις τρίχες ζώων, στα περιττώματα των ακάρεων σκόνης ή ακόμα και στο φαγητό.

Τι συμβαίνει στον οργανισμό με μια αλλεργία;

Μια αλλεργία ξεκινά πάντα με μια ευαισθησία προς μια αλλεργιογόνα ουσία. Αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός θα αρχίσει να παράγει ορισμένα αντισώματα IgE σε υπερβολικό βαθμό. Κάθε μια από αυτές τις ανοσοσφαιρίνες (Ig) ειδικεύεται στο να κρατάει συγκεκριμένους εισβολείς μακριά από τον οργανισμό. Με τον τρόπο αυτό το ανοσοποιητικό σύστημα θα καταπολεμήσει τα βακτηρίδια, τους ιούς, τα σκουλήκια αλλά δυστυχώς και τα αβλαβή αλλεργιογόνα.

Τα αντισώματα IgE κολλάνε στους υποδοχείς των σιτευτικών κυττάρων, τα οποία είναι κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα εργαστήρια μπορούν να διακρίνουν τον αυξημένο αριθμό αντισωμάτων IgE στο αίμα και να τα απονείμουν στα αντίστοιχα αλλεργιογόνα - και αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργεί ένα τεστ αλλεργίας με δειγματοληψία αίματος. Εάν το αλλεργιογόνο επανεμφανιστεί, θα κολλήσει στα αντισώματα IgE και θα προκαλέσει την αποδέσμευση ουσιών όπως η ισταμίνη από το σιτευτικό κύτταρο. Η ισταμίνη με την σειρά της προάγει τις φλεγμονές και προκαλεί με αυτόν τον τρόπο τα διάφορα συμπτώματα μιας αλλεργίας. Αν υπάρχουν επιπλέον συμπτώματα ευαισθησίας, τότε σίγουρα μιλάμε για αλλεργία.^{[3, 4]}.

Τι είδη τροφικών αλλεργιών υπάρχουν;

Οι ειδικοί διαχωρίζουν τις αλλεργίες σε διαφορετικούς τύπους. Οι πιο συνηθισμένες μορφές αλλεργίας είναι οι αλλεργίες άμεσου τύπου ή τύπου 1, στις οποίες επίσης περιλαμβάνονται οι τροφικές αλλεργίες. Η αντίδραση συμβαίνει αμέσως μετά την κατανάλωση ενός αλλεργιογόνου. Ένα άτομο αλλεργικό στους ξηρούς καρπούς, θα αρχίσει να αισθάνεται συμπτώματα όπως λευκή γλώσσα και εξανθήματα μεταξύ λίγων δευτερολέπτων και 20 λεπτών μετά την κατανάλωση^[5]. Καθυστερημένες αντιδράσεις είναι επίσης πιθανό να συμβούν, στις οποίες μπορούν να εμφανιστούν και άλλες αλλεργικές αντιδράσεις μετά από τέσσερις έως έξι ώρες.

Είναι καλό να γνωρίζετε: ορισμένες τροφικές αλλεργίες μπορούν να ξεπεραστούν από μόνες τους κατά την ενηλικίωση. Για παράδειγμα, αλλεργίες στο γάλα, τα αυγά, τη σόγια και το σιτάρι επηρεάζουν συνήθως τα παιδιά αλλά αργότερα εξαφανίζονται κατά το 90 τοις εκατό των περιπτώσεων. Ωστόσο, αλλεργίες στους ξηρούς καρπούς, τα ψάρια και τα οστρακοειδή παραμένουν συνήθως για μια ζωή^[8].

Πώς αναπτύσσεται μια τροφική αλλεργία;

Οι Αλλεργίες στις μέρες μας αναφέρονται ως ασθένεια του σύγχρονου πολιτισμού. Ο αριθμός των αλλεργικών ασθενειών αυξάνεται όλο και περισσότερο τις τελευταίες δεκαετίες. Οι επιστήμονες δεν είναι απολύτως σίγουροι για τα αίτια. Μια δημοφιλής εξήγηση είναι η υπόθεση σχετικά με την υγιεινή, η οποία ρίχνει την ευθύνη για αλλεργίες στον σύγχρονο τρόπο ζωής μακριά από ακαθαρσίες και μικρόβια^[7]. Ωστόσο, γενετικοί παράγοντες φαίνεται να παίζουν επίσης ρόλο.

Είναι οι αλλεργίες κληρονομικές;

Κατά κανόνα, κανείς δεν γεννιέται με αλλεργία. Όμως οι άνθρωποι μπορούν να έχουν κληρονομική προδιάθεση προς την εκδήλωση μιας αλλεργίας. Με άλλα λόγια, μπορεί να έχετε σημαντικά υψηλότερες πιθανότητες εκδήλωσης αλλεργίας. Αυτό ισχύει για όλες τις αλλεργίες. Για παράδειγμα: Τα παιδιά γονέων με αλλεργική ρινίτιδα είναι ευαίσθητα σε κάθε τύπου αλλεργίας, είτε πρόκειται για γύρη, τρίχες ζώων ή φαγητό. Αυτό ισχύει και για τις λεγόμενες τοπικές ασθένειες ή ασθένειες επαφής, οι οποίες σχετίζονται στενά με αλλεργίες και συμβαίνουν συχνά ταυτόχρονα (όπως η ατοπική δερματίτιδα και το άσθμα)^{[2, 8, 14]}.

Είναι καλό να γνωρίζετε: ως αγέννητα μωρά, η μήτρα είναι το σπίτι μας - και αυτό επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο οργανισμός μας. Ως εκ τούτου, η διατροφή της μητέρας μπορεί επίσης να έχει επιρροή στην εμφάνιση αλλεργιών. Η γέννηση με καισαρική τομή και η μεγάλη ηλικία της μητέρας φαίνεται ότι επίσης αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης μια τροφικής αλλεργίας^[8].

Μας προστατεύει η βρωμιά από αλλεργίες;

H υπόθεση σχετικά με την υγιεινή βασίζεται στην παρατήρηση ότι οι αλλεργίες είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες στις πόλεις και αρκετά λιγότερο συχνές σε παιδιά που μεγαλώνουν σε αγροκτήματα. Η θεωρία λέει ότι στο περιβάλλον υγιεινής που ζούμε στο δυτικό κόσμο, το ανοσοποιητικό μας σύστημα συναντά σπάνια ξένα σώματα όπως παθογόνα, σκουλήκια και παράσιτα. Οι άμυνες έχουν λίγο νόημα και χρησιμοποιούν της δυνάμεις τους σπάνια για να αμυνθούν ενάντια αβλαβών ουσιών όπως τα τρόφιμα και η γύρη - και έτσι εκδηλώνεται μια αλλεργία^{[2, 7, 9]}.

Είναι καλό να γνωρίζετε: Αποφασίζεται κατά τους πρώτους μήνες της ζωής μας και ίσως ακόμη και από την μήτρα εάν θα αναπτύξουμε μια αλλεργία κατά τη διάρκεια της ζωή μας. Συνεπώς, εξαρτάται από το περιβάλλον στο οποίο ζουν τα μωρά στην αρχή της ζωής τους - και μεταγενέστερες διακοπές σε αγροκτήματα δεν θα μπορέσουν να αποτρέψουν αλλεργίες.

Τι ρόλο παίζουν τα έντερα στην ανάπτυξη αλλεργιών;

Η κοινότητα μικροβίων (αρχαϊκά γνωστή ως εντερική χλωρίδα) περιγράφει την σύνθεση των δισεκατομμυρίων βακτηρίων που κατοικούν στο έντερό μας. Αυτή η κοινότητα μικροβίων παίζει βασικό ρόλο στην βοήθεια ανάπτυξης του ανοσοποιητικού μας συστήματος από την πρώιμη παιδική ηλικία και μετά. Οι ερευνητές προτείνουν ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας επηρεάζει τα εντερικά βακτήρια, τα οποία με τη σειρά τους μπορούν να έχουν αντίκτυπο στην ανάπτυξη αλλεργιών^[12].

Μια έρευνα από την Εσθονία έδειξε ότι τα παιδιά από την Εσθονία, τα οποία ακόμη μεγαλώνουν σχετικά συχνά σε αγροκτήματα και ξοδεύουν αρκετό χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, έχουν πολύ καλύτερη βακτηριακή αποικιοποίηση στα έντερα τους απ' ότι τα παιδία από τη Σουηδία, τα οποία είναι λιγότερο πιθανό να μεγαλώνουν σε αγροκτήματα^[10].

Μας προστατεύει το μητρικό γάλα από τις αλλεργίες;

Προκειμένου το ανοσοποιητικό σύστημα να αναπτυχθεί υγιεινά, είναι ιδανικό οι μητέρες να θηλάζουν τα βρέφη τους για τουλάχιστον τέσσερις μήνες. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια προτείνονταν αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για τη διατροφή. Για να μειωθεί ο κίνδυνος αλλεργιών, οι γυναίκες που θήλαζαν έπρεπε να αποφεύγουν τα αυγά, τους ξηρούς καρπούς, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα προϊόντα σιταριού. Οι ειδικοί συνιστούσαν επίσης ενάντια στη χρήση κρεμών δημητριακών για μωρά με σπόρους που περιείχαν γλουτένη. Τα ψάρια ήταν εξίσου ταμπού, όπως και κάποιες φορές το σέλινο ή τα καρότα.

Νέες μελέτες τους γύρισαν μπούμερανγκ αυτά τα αποτελέσματα. Έδειξαν ότι τα παιδιά είναι πιθανότερο να δείξουν ανεκτικότητα σε τρόφιμα αν έρθουν σε επαφή με αυτά ενώ ακόμη βρίσκονται στη μήτρα ή στο θηλασμό^[11]. Φυσικά, αυτό ισχύει στην περίπτωση που το παιδί δεν έχει ήδη εκδηλώσει αλλεργία!

Είναι καλό να γνωρίζετε: Αν το μωρό σας έχει κάποιου είδους τροφικής αλλεργίας, εσείς ως μητέρα πρέπει επίσης να αποφεύγετε τις συγκεκριμένες τροφές κατά τη διάρκεια του θηλασμού.

Πώς μπορείτε να αποτρέψετε μια αλλεργία

Η εμφάνιση μιας αλλεργίας είναι μια περίπλοκη διαδικασία που οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην κατανοούν πλήρως. Δεν υπάρχουν δεσμευτικές συστάσεις για την πρόληψη των αλλεργιών.

Ωστόσο, υπάρχουν ιατρικές οδηγίες που παρέχουν συστάσεις που καθιστούν μια αλλεργία λιγότερο πιθανή. Απευθύνονται σε "οικογένειες που διατρέχουν κίνδυνο", δηλαδή σε οικογένειες στις οποίες επίσης εμφανίζονται αλλεργικές ασθένειες, ατοπική δερματίτιδα ή άσθμα. Οι συστάσεις περιλαμβάνουν επίσης^[15]:

• Τα αλλεργιογόνα που απαντώνται στα τρόφιμα μπορούν να έχουν προστατευτική επίδραση εάν το παιδί σας δεν έχει κάποια αλλεργία επί του παρόντος. Εσείς και το παιδί σας δεν θα πρέπει να περιορίζετε τρόφιμα τα οποία περιέχουν αλλεργιογόνα.
• Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι μητέρες θα πρέπει επίσης να αποφεύγουν τον καπνό του τσιγάρου.
• Οι έγκυες, οι θηλάζουσες και τα παιδιά δεν θα πρέπει να έρχονται σε επαφή με μούχλα.
• Τα κατοικίδια συνήθως δεν αποτελούν πρόβλημα. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι ενδέχεται ακόμα και να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης αλλεργιών σε παιδιά. Ωστόσο, εάν το παιδί σας έχει μεγάλη πιθανότητα να αναπτύξει αλλεργίες, οι ειδικοί συνιστούν να μην έχετε γάτες.
• Θα πρέπει να αποφεύγετε τα καυσαέρια των αυτοκινήτων όσο το δυνατόν περισσότερο.

Τρόφιμα που προκαλούν αλλεργίες

170 τρόφιμα είναι αλλεργιογόνα, αλλά οι περισσότερες αντιδράσεις προκαλούνται από λίγα μόνο τρόφιμα. Τα πιο κοινά αλλεργιογόνα είναι τα αγελαδινό γάλα, τα αυγά, τα φιστίκια, τα καρύδια, η σόγια, το σιτάρι, τα ψάρια και τα οστρακοειδή^{[6, 18]}.

Αλλεργία στο αγελαδινό γάλα

Η αλλεργία στο αγελαδινό γάλα είναι η πιο κοινή τροφική αλλεργία^[19]. Αναπτύσσεται συνήθως στην παιδική ηλικία προτού εξαφανιστεί κατά τη διάρκεια της σχολικής ηλικίας. Οι πάσχοντες από αλλεργία στο αγελαδινό γάλα αντιδρούν σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων του τυριού, του γιαουρτιού, του βουτύρου και της κρέμας γάλακτος, ενώ το 92 τοις εκατό είναι επίσης αλλεργικό κατσικίσιο γάλα^[20]. Τα άτομα που αντιδρούν στο αγελαδινό γάλα θα πρέπει επίσης να αποφεύγουν προϊόντα από κατσικίσιο και πρόβειο γάλα^[21].

Σημαντικό: Μια αλλεργία στο αγελαδινό γάλα είναι μια εντελώς διαφορετική ασθένεια από τη δυσανεξία στη λακτόζη.

Αλλεργία στα αυγά

Η αλλεργία σε αυγά κοτόπουλου είναι η δεύτερη πιο συνηθισμένη τροφική αλλεργία στην παιδική ηλικία μετά την αλλεργία σε αγελαδινό γάλα. Πολύ συχνά καταπολεμάται από μόνη της κατά την ενηλικίωση^[6].

Είναι καλό να γνωρίζετε: Ορισμένα τρόφιμα έχουν μειωμένη δυνατότητα να προκαλέσουν αλλεργίες όταν μαγειρεύονται. Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι με αλλεργίες μπορούν να έχουν πολύ καλύτερη ανοχή στο υψηλά ζεσταμένο γάλα ή τα αυγά που χρησιμοποιούνται στο ψήσιμο. Από την άλλη, τα φιστίκια έχουν ακόμη υψηλότερη αλλεργική δυναμική όταν ψήνονται^[22-24].

Αλλεργία στους ξηρούς καρπούς

Στην αλλεργία στους ξηρούς καρπούς, οι γιατροί διακρίνουν τις αλλεργίες σε αλλεργίες στα φιστίκια - τα οποία είναι στην ουσία όσπρια - και σε άλλους ξηρούς καρπούς οι οποίοι αναφέρονται ως ξηροί καρποί δέντρων. Όλες οι αλλεργίες σε ξηρούς καρπούς τείνουν να προκαλούν σχετικά βίαιες αντιδράσεις που εκτείνονται ακόμη και μέχρι το αναφυλακτικό σοκ^[26,27].

Αλλεργία σε ψάρια και οστρακοειδή

Η αλλεργία στα ψάρια συχνά εμφανίζεται μόνο στην ενηλικίωση. Οι άνθρωποι που επηρεάζονται συνήθως δεν μπορούν να δείξουν ανεκτικότητα σε οποιοδήποτε είδος ψαριού. Ωστόσο, τα περισσότερα άτομα με αλλεργία στα ψάρια, μπορούν εύκολα να φάνε οστρακοειδή και το αντίθετο.

Η αλλεργία στα οστρακοειδή εκδηλώνεται συνήθως κατα την ενηλικίωση. Τα οστρακοειδή περιλαμβάνουν όλα τα καρκινοειδή, συμπεριλαμβανομένων των καβουριών και των αστακών, τα μαλάκια (σαλιγκάρια), συμπεριλαμβανομένων των στρειδιών, των χτενιών και των καλαμαριών, και τα έντομα όπως οι κατσαρίδες και οι ακρίδες. Δεδομένου ότι τα ακάρεα οικιακής σκόνης είναι καρκινοειδή, οι πάσχοντες από αλλεργία σε οστρακοειδή μπορούν συνήθως να αντιδράσουν στη σκόνη του σπιτιού^[20].

Αλλεργία στο σιτάρι

Η αλλεργία στο σιτάρι εκδηλώνεται συχνότερα στην παιδική ηλικία και ξεπερνιέται από μόνη της πριν την ενηλικίωση^[8]. Το 20 τοις εκατό των ατόμων με αλλεργία στο σιτάρι εμφανίζουν διασταυρούμενες αντιδράσεις με άλλα δημητριακά όπως το αγριοσίταρο ή τη σίκαλη^[20]. Ωστόσο, δεν πρέπει να επεκτείνετε τις υποψίες σας προς όλα τα είδη δημητριακών, καθώς κάτι τέτοιο θα περιόριζε υπερβολικά την διατροφή σας. Σε περίπτωση αμφιβολίας, είναι καλύτερα να κάνετε ένα τεστ αλλεργίας. Είναι καλύτερο να βεβαιωθείτε σε τι είστε ανεκτικός κάνοντας ένα τεστ πρόκλησης.

Σημαντικό: Μια αλλεργία στο σιτάρι δεν είναι κοιλιοκάκη! Ως άτομο αλλεργικό στο σιτάρι, μπορείτε ακόμα να καταναλώνετε τροφές που περιέχουν γλουτένη εφόσον δεν περιέχουν σιτάρι.

Αλλεργια στα μπαχαρικά

Τα μπαχαρικά βρίσκονται σε κάθε είδους επεξεργασμένων τροφίμων, καλλυντικών και προϊόντων για τα δόντια. Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητο να αναγράφονται στις συσκευασίες. Το γεγονός αυτό, καθιστά δύσκολο για τους πάσχοντες από αλλεργία να αποφύγουν ορισμένα μπαχαρικά. Εντούτοις, οι αλλεργίες στα μπαχαρικά είναι σχετικά σπάνιες. Οι πιο συνηθισμένες είναι οι αλλεργία στην κανέλα και το σκόρδο, αλλά σπάνια μπορούν να υπάρξουν αντιδράσεις στο μαύρο πιπέρι και τη βανίλια.^[28].

Διασταυρούμενες αλλεργίες

Δεν είναι τα τρόφιμα αυτά που προκαλούν μια αλλεργική αντίδραση, αλλά πιθανότατα ορισμένες πρωτεΐνες που περιέχονται σε αυτά και ενεργούν ως αλλεργιογόνες. Κάποιες φορές, διαφορετικοί τύποι αυτών των πρωτεϊνών είναι τόσο παρόμοιοι μεταξύ τους που ο οργανισμός δεν μπορεί να τους ξεχωρίσει. Σε μια τέτοια περίπτωση, μπορεί να εμφανιστεί μια διασταυρούμενη αντίδραση : Ο οργανισμός ευαισθητοποιείται προς ένα αλλεργιογόνο, άλλα αντιδρά επίσης και σε ένα άλλο. Αυτό συμβαίνει μεταξύ των τροφίμων - και αυτοί που είναι αλλεργικοί στα ροδάκινα, συχνά αντιδρούν επίσης και στα μήλα. Παρόλα αυτά, μπορεί επίσης να συμβεί μια αλλεργία στη γύρη να οδηγήσει σε διασταυρούμενη αντίδραση με φρούτα, λαχανικά και ξηρούς καρπούς. Ακόμα και το λάτεξ προκαλεί συχνά διασταυρούμενες αλλεργίες - με τα ακτινίδια, τις μπανάνες και τα αβοκάντο.

Τρόφιμα και οι πιθανές διασταυρούμενες αλλεργίες τους

Τρόφιμα και οι πιθανές διασταυρούμενες αλλεργίες τους ^[6]:

Αλλεργικοί σε	Διασταυρούμενη αντίδραση με	Κίνδυνος διασταυρούμενης αλλεργίας
Aγελαδινό γάλα	Κατσικίσιο γάλα	92 τοις εκατό
Πεπόνι κανταλούπε	Καρπούζια, μπανάνες, αβοκάντο	92 τοις εκατό
Γαρίδες	Καβούρια, αστακοί	75 τοις εκατό
Ροδάκινα	Μήλα, δαμάσκηνα, κεράσια, αχλάδια	55 τοις εκατό
Γύρη	Μήλα, ροδάκινα, πεπόνια xάνεϊντιου	55 τοις εκατό
Σολομός	Ξιφίας, γλώσσα	50 τοις εκατό
Καρύδια	Καρύδια Βραζιλίας, κάσιους, φουντούκια	37 τοις εκατό
Λάτεξ	Ακτινίδια, μπανάνες, αβοκάντο	35 τοις εκατό
Σιτάρι	Κριθάρι, σίκαλη	20 τοις εκατό

Τροφική αλλεργία - συμπτώματα

Μια ποικιλία συμπτωμάτων μπορεί να δείξει την παρουσία αλλεργίας ή δυσανεξίας. Ορισμένα είναι ήπια και ελάχιστα αισθητά, κάποια άλλα δεν γίνεται να αγνοηθούν, ένω μερικά μπορεί να είναι πολύ σοβαρά, όπως το αλλεργικό σοκ. Οι τροφικές αλλεργίες δεν επηρεάζουν πάντα μόνο το στόμα και τον πεπτικό σωλήνα, αλλά μπορούν επίσης να επηρεάσουν το δέρμα και το αναπνευστικό σύστημα^{[2, 5]}.

Ποια είναι τα συμπτώματα των τροφικών αλλεργιών;

Σε αλλεργικές αντιδράσεις, συχνά εμφανίζονται τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Κοκκινίλες και κνιδώσεις στο δέρμα
• Διάρροια, εμετός και κοιλιακός πόνος
• Κάψιμο στην στοματική κοιλότητα, διόγκωση των βλεννογόνων και της γλώσσας
• Δύσπνοια που επεκτείνεται σε αλλεργικό άσθμα
• Πτώση της αρτηριακής πίεσης

Σε ακραία περίπτωση: αλλεργικό σοκ

Η πιο σοβαρή μορφή αλλεργικής αντίδρασης είναι το αλλεργικό σοκ, το οποίο επίσης αναφέρεται ως αναφυλακτικό σοκ. Τα αίτια είναι συνήθως τα εντομοκτόνα, τα φάρμακα και, ειδικά στα παιδιά, τα τρόφιμα. Άλλα τρόφιμα όπως οι ξηροί καρποί, η σόγια, τα οστρακοειδή, το γάλα και τα αυγά μπορούν επίσης να προκαλέσουν αναφυλαξία.

Σε ένα αναφυλακτικό σοκ, απελευθερώνονται μεγάλες ποσότητες ισταμίνης, με αποτέλεσμα τη σοβαρή διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Η αρτηριακή πίεση πέφτει γρήγορα, ενώ ζάλη, λιποθυμία και ακόμη και θάνατος μπορούν να συμβούν στην χειρότερη περίπτωση.

Εάν αντιληφθείτε τον κίνδυνο για σοκ, πρέπει να δράσετε γρήγορα αν εμφανιστούν πιο σοβαρά αλλεργικά συμπτώματα και να καλέσετε αμέσως τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Κατά την αναμονή για την άφιξη ασθενοφόρου, ο ασθενής πρέπει να τεθεί σε θέση αναφυλακτικού σοκ, δηλαδή να ξαπλώσει με τα πόδια προς τα πάνω. Οι ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο συχνά έχουν μαζί τους ένα κιτ έκτακτης ανάγκης που περιέχει ένα στυλό αδρεναλίνης. Αυτό το φάρμακο επείγουσας ανάγκης θα εξασφαλίσει ότι το σοκ θα υποχωρεί^{[3, 4]}.

Είναι καλό να γνωρίζετε: Ανάλογα με τη σοβαρότητα μιας αλλεργίας, ακόμη και οι μικρότερες ποσότητες αλλεργιογόνων είναι αρκετές για να προκαλέσουν αναφυλακτικό σοκ - όπως τα υπολείμματα ενός φιστικιού στα χείλη του συντρόφου σας ή ίχνη σόγιας σε ορισμένες τροφές^{[3, 4]}.

Παράγοντες που ενισχύουν τις αλλεργίες

Δεν θα αντιδράσετε αυτόματα στο παραμικρό σημάδι αλλεργιογόνου επειδή απλά έχετε μια αλλεργία. Υπάρχει ένα όριο αντίδρασης, που σημαίνει ότι χρειάζεστε έκθεση σε μια συγκεκριμένη ποσότητα αλλεργιογόνου πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων. Για παράδειγμα, οι πάσχοντες από αλλεργία στα φιστίκια έχουν συχνά πολύ χαμηλό όριο αντίδρασης, με ένα μικρό ψίχουλο φιστικιού να είναι αρκετό για να προκαλέσει λευκή γλώσσα και πρήξιμο στο λαιμό.

Το άγχος, η άθληση, και οι μολύνσεις μπορούν επίσης να μειώσουν το όριο αντίδρασης σας. Αυτό θα κάνει πιο πιθανή μια αλλεργική αντίδραση.

Κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την άσκηση,αυξάνεται ο κίνδυνος αλλεργικής αντίδρασης. Το φαινόμενο αυτό έχει ακόμη και όνομα: την αναφυλαξία που προκαλείται από την άσκηση (ΕΙΑ). Εάν καταναλώσετε τροφή στην οποία είστε αλλεργικοί αμέσως πριν την άσκηση, μπορεί να αντιμετωπίσετε κνιδώσεις και φαγούρα ή να αισθανθείτε υπνηλία. Θα πρέπει να αποφύγετε οποιοδήποτε αλλεργιογόνο στην τροφή σας τουλάχιστον τέσσερις με πέντε ώρες πριν από κάθε προπόνηση^[32].

Μελέτες έχουν δείξει ότι το άγχος μπορεί να χειροτερέψει και να κάνει πιο πιθανό το ενδεχόμενο να εμφανιστούν τα συμπτώματα της αλλεργίας. Αν υποφέρετε από μία αλλεργία και αγχώνεστε συχνά, είναι λογική η επιδίωξη χαλάρωσης. Τεχνικές χαλάρωσης όπως η yoga, η αυτογενής εκπαίδευση και η προοδευτική μυϊκή χαλάρωση μπορούν να βοηθήσουν.

Οι μολύνσεις μπορούν επίσης να ενισχύσουν τις αλλεργίες. Οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε αυξημένη κυκλοφορία του αίματος, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει την είσοδο περισσότερων αλλεργιογόνων στην κυκλοφορία του αίματος. Σχετικά με τις λοιμώξεις στο γαστρεντερικό σωλήνα, οι αλλεργίες επιδεινώνονται από το γεγονός ότι μια μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεϊνών η οποία δεν έχει υποστεί πέψη διασχίζει τη βλεννογόνο μεμβράνη. Ως αποτέλεσμα, τέτοιες πρωτεΐνες επηρεάζουν το ευαισθητοποιημένο ανοσοποιητικό σύστημα και είναι πιθανότερο να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση^[34].

Μεταξύ επιστημόνων, συζητείται επίσης ότι το αλκοόλ είναι παράγοντας ενίσχυσης των αλλεργιών. Σε μερικές μελέτες περιπτώσεων, τα συμπτώματα της αλλεργίας επιδεινώθηκαν υπό την επήρεια αλκοόλ. Επίσης, ο αριθμός των IgE αντισωμάτων είναι αυξημένος στους αλκοολικούς. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη τεκμηριωμένα επιστημονικά στοιχεία για το συγκεκριμένο συσχετισμό^[34].

Τεστ τροφικής αλλεργίας

Υποπτεύεστε ότι έχετε δυσανεξία σε ορισμένες τροφές επειδή μετά την κατανάλωση παρουσιάζονται συμπτώματα όπως εξανθήματα, λευκή γλώσσα ή γαστρεντερική δυσφορία; Τότε, ίσως αξίζει τον κόπο να κάνετε ένα τεστ για τροφική αλλεργία. Υπάρχουν τέσσερα κοινά τεστ τα οποία μπορούν να εντοπίσουν αλλεργίες^[29]:

• δοκιμασία νυγμού (prick test)
• εξέταση αίματος για αντισώματα IgE
• δίαιτα εξάλειψης
• στοματικό τεστ πρόκλησης

Τα τεστ νυγμού και αίματος παρέχουν στοιχεία μόνο για μια ευαισθητοποίηση προς ορισμένα αλλεργιογόνα. Οι δίαιτες εξάλειψης και τα τεστ πρόκλησης χρησιμεύουν για να διαπιστωθεί αν μια αλλεργία βρίσκεται πίσω από την ευαισθητοποίηση.

Τεστ νυγμού

Σε ένα τεστ νυγμού, ο γιατρός εισάγει στο δέρμα σας αλλεργιογόνα διαλυμένα σε υγρό, συνήθως στο αντιβράχιο ή στην πλάτη. Αν αναπτυχθούν ουλές σε οποιοδήποτε σημείο, αυτό υποδεικνύει ότι υπάρχει ευαισθητοποίηση προς το αλλεργιογόνο που έχει εισαχθεί στο συγκεκριμένο σημείο.

Το τεστ νυγμού παρουσιάζει γρήγορα αποτελέσματα και δεν είναι επώδυνο - αλλά μετά το τέλος του μπορεί να εμφανιστεί έντονη φαγούρα^[30].

Τεστ αίματος IgE

Στα εργαστήρια το αίμα μπορεί να εξεταστεί για συγκεκριμένα IgE αντισώματα. Το όφελος μιας τέτοιας εξέτασης αίματος είναι ότι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μόνο δείγμα αίματος για να ελεγχθείτε για πολλές διαφορετικές τροφικές αλλεργίες. Εάν συγκεκριμένα αντισώματα βρίσκονται ιδιαιτέρως συχνά στο αίμα σας, θα θεωρηθεί ότι έχετε ευαισθητοποίηση έναντι του σχετικού αλλεργιογόνου.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχετε απαραιτήτως μια αλλεργία! Απαιτείται επίσης εμφάνιση συμπτωμάτων όταν καταναλώνετε τα τρόφιμα για τα οποία έχετε υποψίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν είναι δύσκολος ο εντοπισμός. Όμως σε άλλες, οι αντιδράσεις μπορεί να καθυστερήσουν ή να είναι ασαφείς. Σε τέτοιες περιπτώσεις μια δίαιτα εξάλειψης ή ένα τεστ πρόκλησης θα βοηθήσει^[30].

Μπορεί να διαγνωστεί ότι είστε ευαισθητοποιημένοι προς κάποια τροφή από μια εξέταση αίματος IgE, αλλά παρόλα αυτά να μην αισθάνεστε συμπτώματα όταν την καταναλώνετε. Σε αυτήν την περίπτωση, δεν χρειάζεται να την παραλείψετε εντελώς από τη διατροφή σας. Ο οργανισμός σας έχει πιθανόν κατασκευάσει μια ανοσολογική ανοχή - αλλά υπάρχει περίπτωση να την χάσει αν δεν φάτε τη συγκεκριμένη τροφή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Συνεπώς, συνιστάται να τρώτε το συγκεκριμένο τρόφιμο κάθε τέσσερις μέρες. Αυτό θα διασφαλίσει ότι το στομάχι σας δεν θα καταβεβληθεί. Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι μια διασταυρούμενη αντίδραση με εισπνεόμενα αλλεργιογόνα είναι η πραγματική αιτία της αντίδρασης που μετρήθηκε.

Τεστ Αντίδρασης Τροφίμων cerascreen®

Δεν χρειάζεται να κάνετε εξέταση αίματος IgE στο γιατρό. Με ένα τεστ αυτοδιάγνωσης όπως το Τεστ Αντίδρασης Τροφίμων cerascreen® μπορείτε να πάρετε μόνοι σας δείγμα αίματος με ένα μικρό τσίμπημα στο δάχτυλό σας από την άνεση του σπιτιού σας. Στη συνέχεια, μπορείτε να στείλετε το δείγμα σας σε ένα εξειδικευμένο εργαστήριο το οποίο θα εξετάσει το αίμα σας για συγκεκριμένα IgE αντισώματα. Τα τρόφιμα τα οποία ελέγχονται καλύπτουν το 95 τοις εκατό των τυπικών αιτιών της τροφικής αλλεργίας στην Ευρώπη.

Δίαιτα εξάλειψης

Σε μια δίαιτα εξάλειψης, παραλείπετε από τη δίαιτα σας τα τρόφιμα τα οποία υποπτεύεστε ότι προκαλούν αλλεργία. Μια τέτοια δίαιτα είναι το πρώτο μέτρο που ορίζει ο γιατρός αν μια δοκιμασία νυγμού ή εξέταση αίματος αποκαλύψει ευαισθητοποίηση.

Δεν πρέπει να συνεχίσετε την δίαιτα εξάλειψης για περισσότερες από δύο με τέσσερις εβδομάδες αν θέλετε να απαλλαγείτε από τροφικές αλλεργίες, και θα πρέπει παραλείπετε μόνο ένα τρόφιμο τη φορά. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τα πρώτα αποτελέσματα πρέπει να είναι εμφανώς αναγνωρίσιμα εάν είστε αλλεργικός σε ένα τρόφιμο - και συχνά παρατηρούνται ακόμα και πολύ γρήγορες αλλαγές^[29].

Τεστ πρόκλησης

Το τεστ πρόκλησης μπορεί να επιβεβαιώσει μια τροφική αλλεργία. Το τεστ αυτό πρέπει πάντα να εκτελείται από γιατρό, καθώς υπάρχει εμφανής κίνδυνος αναφυλακτικού σοκ. Ο γιατρός θα σας δώσει το φαγητό για το οποίο θα ελεγχθείτε και θα δει εάν υπάρξουν αντιδράσεις. Εάν δεν υπάρξουν συμπτώματα, δεν έχετε αλλεργία.

Τροφική αλλεργία - Θεραπεία

Οι τροφικές αλλεργίες δεν μπορούν να θεραπευτούν με την κοινή έννοια. Αν έχετε αλλεργία, θα πρέπει να ζήσετε με αυτή, εκτός αν επιλυθεί από μόνη της. Ωστόσο, με βάση μια αξιόπιστη διάγνωση, μπορείτε να αποφύγετε τις τροφές που προκαλούν αλλεργίες, να μειώσετε τις έντονες ενοχλήσεις μέσω φαρμακευτικής αγωγής, και να εφοδιαστείτε με ένα κιτ έκτακτης ανάγκης για τη αντιμετώπιση ενός αναφυλακτικού σοκ.

Αποφύγετε τις τροφές που προκαλούν αλλεργίες και τραφείτε μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής

Είναι σαφές ότι: Εάν έχετε τροφική αλλεργία, θα πρέπει να σταματήσετε να καταναλώνετε το φαγητό στο οποίο αντιδράτε - ακόμη και τις μικρές ποσότητες. Εάν μια αλλεργία συνοδεύεται από σοβαρή ενόχληση ή ακόμα και κίνδυνο αναφυλακτικού σόκ, θα πρέπει να μελετήσετε προσεκτικά τα συστατικά στη συσκευασία του τροφίμου που καταναλώσατε. Ιδιαίτερα τα τρόφιμα υψηλού βαθμού επεξεργασίας, συχνά περιέχουν συστατικά τα οποία μπορεί να μην περιμένετε.

Ένας κανονισμός της ΕΕ απαιτεί από τους παρασκευαστές τροφίμων να επισημαίνουν με σαφήνεια στα προϊόντα τους τα 14 πιο κοινά συστατικά που προκαλούν αλλεργίες και δυσανεξίες: Δημητριακά που περιέχουν γλουτένη, καρκινοειδή, αυγά, ψάρια, φιστίκια, σόγια, γαλακτοκομικά προϊόντα, καρύδια, σέλινο, μουστάρδα, σουσάμι, διοξείδιο του θείου και θειώδη άλατα, λούπινα και μαλάκια. Δεν έχει καθοριστεί η χρήση του όρου "μπορεί να περιέχει ίχνη", και οι κατασκευαστές τον χρησιμοποιούν οικειοθελώς.

Αν αντιδράτε μόνο σε ένα ή δύο τρόφιμα, είναι συχνά εύκολο να τα παραλείψετε από το μενού σας και να τα αντικαταστήσετε. Ωστόσο, εάν εσείς ή η οικογένειά σας έχετε πολλές τροφικές αλλεργίες, τα πράγματα μπορούν να γίνουν γρήγορα περίπλοκα. Οι ειδικοί σε τέτοιες περιπτώσεις συνιστούν διατροφικές συμβουλές. Με αυτόν τον τρόπο, θα μάθετε πως να αποφεύγετε τα αλλεργιογόνα διατηρώντας παράλληλα μια ισορροπημένη διατροφή.

Φαρμακευτική αγωγή: Αντιισταμινικά

Τα Αντιισταμινικά, επίσης γνωστά και ως αντί-αλλεργικά δισκία, αποδυναμώνουν ή ακόμα και αποκλείουν τη δράση της αγγελιοφόρου ισταμίνης. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να καταπολεμήσουν αλλεργικές αντιδράσεις σε ολόκληρο τον οργανισμό. Χρησιμοποιούνται για την αλλεργική ρινίτιδα αλλά μπορούν επίσης να ανακουφίσουν μικρού τύπου αδιαθεσίες λόγω τροφικής αλλεργίας όπως τα εξανθήματα, τη φαγούρα του ουρανίσκου ή την ναυτία. Οι πιο κοινές δραστικές ουσίες είναι η σετιριζίνη και η λοραταδίνη, και είναι διαθέσιμες σε σταγόνες ή δισκία σε πολλά φαρμακεία.

Στο αναφυλακτικό σοκ, ωστόσο, η επίδραση των αντιισταμινικών συνήθως δεν επαρκεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι με σοβαρές αλλεργίες σε πιο επικίνδυνα αλλεργιογόνα όπως τα καρύδια και τα οστρακοειδή συχνά έχουν μαζί τους ένα κιτ έκτακτης ανάγκης. Το κιτ έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει ένα στυλό αδρεναλίνης που εισέρχεται στο μηρό, γλυκοκορτικοειδή και έναν μηχανισμό εισπνοών για τους πάσχοντες από άσθμα.

Τροφικές δυσανεξίες

Μια τροφική αλλεργία ορίζεται ως μια αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στην οποία παίζουν ρόλο συγκεκριμένα αντισώματα, τα οποία συνήθως είναι τα αντισώματα IgΕ. Η αλλεργία πρέπει να διαφοροποιείται από την τροφική δυσανεξία η οποία προκαλεί μη ανοσολογικές αντιδράσεις με τα τρόφιμα. Αντί για ασυμβατότητα, συχνά χρησιμοποιείται ο όρος δυσανεξία.

Οι δυσανεξίες περιλαμβάνουν την κοιλιοκάκη (ευαισθησία στη γλουτένη), τη δυσανεξία στη λακτόζη, τη φρουκτόζη, τη σορβιτόλη, την ισταμίνη, και τις IgG4-διαμεσολαβούμενες δυσανεξίες. Σύμφωνα με ειδικούς, 15 έως 20 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού επηρεάζεται από τις δυσανεξίες, με τις γυναίκες να επηρεάζονται περισσότερο από τους άντρες^[38,40]. Οι αιτίες εκδήλωσης της δυσανεξίας δεν είναι πάντοτε προφανείς, με τους πιθανούς παράγοντες να συμπεριλαμβάνουν τη γενετική προδιάθεση και τις περιβαλλοντικές επιρροές^[42].

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορεί να έχουν δυσανεξία σε ένα φαγητό - αλλά στην πραγματικότητα, η δυσανεξία επηρεάζει μόνο ένα μικρό μέρος των ανθρώπων αυτών. Σε μια βρετανική έρευνα, 20 τοις εκατό των ανθρώπων πίστευαν ότι στο νοικοκυριό τους υπήρχαν άτομα που έπασχαν από δυσανεξίες. Ωστόσο, οι έρευνες έδειξαν ότι από αυτό το 20 τοις εκατό, μόνο το 2 τοις εκατό είχε επηρεαστεί από μια πραγματική δυσανεξία^[39].

^[39].

Ποια συμπτώματα σχετίζονται με δυσανεξίες;

Η επιδράσεις των δυσανεξιών συνήθως αργούν, σε αντίθεση με τις αλλεργίες. Αν φάτε κάτι το οποίο δεν μπορεί να δεχτεί ο οργανισμός σας, μπορεί να χρειαστούν ώρες μέχρι να εμφανιστούν τα συμπτώματα. Αυτό συχνά καθιστά δύσκολη την διάκριση μιας δυσανεξίας και την ανεύρεση των τροφίμων που είναι υπεύθυνα για αυτήν.

Τα συμπτώματα της δυσανεξίας εκφράζονται συνήθως στο γαστρεντερικό σύστημα. Ένας δυσάρεστος μετεωρισμός είναι τυπικός, αλλά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ναυτία, δυσκοιλιότητα, διάρροια και εμετό. Άλλα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν^[44]:

• Πονοκέφαλο και ημικρανία
• Σφυριγμούς στην αναπνοή και ρινική καταρροή
• Εξανθήματα
• Κόπωση

Συχνές τροφικές δυσανεξίες

Στις μέρες μας, οι επιστήμονες πάνω-κάτω καταλαβαίνουν τους διάφορους τύπους δυσανεξίας. Τείνουμε να γνωρίζουμε περίπου τι συμβαίνει μέσα στο έντερο μας και γιατί οι πάσχοντες δεν μπορούν πλέον να δεχθούν ορισμένες τροφές. Δυσανεξίες οι οποίες είναι καλά ερευνημένες περιλαμβάνουν τη δυσανεξία στη λακτόζη, τη φρουκτόζη, τη σορβιτόλη, την ισταμίνη και την κοιλιοκάκη.

Δυσανεξία στη λακτόζη

Πιθανότατα η πιο κοινή δυσανεξία είναι η δυσανεξία στη ζάχαρη που υπάρχει στο γάλα, τη λακτόζη. Η λακτόζη βρίσκεται στο γάλα και σε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα. Στη Γερμανία, η δυσανεξία στη λακτόζη επηρεάζει το 15 τοις εκατό του πληθυσμού. Σε άλλες περιοχές, ιδίως στην Ασία, είναι ακόμη πιο συνηθισμένη. Στα άτομα τα οποία επηρεάζονται, το συγκεκριμένο ένζυμο που διασπά τη λακτόζη εμφανίζεται σε χαμηλά επίπεδα στο έντερο. Ο οργανισμός δεν μπορεί να επεξεργαστεί σωστά τη λακτόζη και έτσι προκύπτει μετεωρισμός και κοιλιακός πόνος.

Δυσανεξία στη φρουκτόζη και τη σορβιτόλη

Όσοι έχουν δυσανεξία στη φρουκτόζη δεν μπορούν να δεχτούν την φρουκτόζη που υπάρχει στα φρούτα. Η φρουκτόζη δίνει στα φρούτα τη γλυκύτητά τους, αλλά αυτό επίσης συμβαίνει και σε μερικά λαχανικά. Μια πρωτεΐνη μεταφοράς μεταφέρει την φρουκτόζη από το έντερο στο αίμα. Στη δυσανεξία στη φρουκτόζη, αυτή η πρωτεΐνη μεταφοράς δεν λειτουργεί σωστά, προκαλώντας έτσι προβλήματα στη χρήση της φρουκτόζης - και προκαλούνται συμπτώματα μετεωρισμού, κοιλιακού πόνου, κόπωσης και μεταβολών της διάθεσης^[45]. Η δυσανεξία στη Σορβιτόλη λειτουργεί παρόμοια - όπου το έντερο δεν μπορεί να επεξεργαστεί σωστά το υποκατάστατο ζάχαρης σορβιτόλη^[46].

Δυσανεξία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη)

Στην κοιλιοκάκη, η πρωτεΐνη γλουτένη ενεργοποιεί μια ανοσολογική αντίδραση που οδηγεί σε φλεγμονή στο εντερικό βλεννογόνο η οποία ακολουθείται από γαστρεντερική δυσφορία, και μακροχρόνια, από ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών και συνακόλουθα συμπτώματα όπως η οστεοπόρωση και η αναιμία. Η γλουτένη βρίσκεται σε πολλά δημητριακά, όπως για παράδειγμα στο σιτάρι, τη σίκαλη και το αγριοσίταρο, όπως και επίσης σε πολλά τελικά προϊόντα - προς απογοήτευση όσων επηρεάζονται από την γλουτένη και θα πρέπει να τρέφονται με τρόπο ολικής έλλειψης γλουτένης.

Δυσανεξία στην ισταμίνη

Η δυσανεξία στην ισταμίνη αναφέρεται επίσης ως ψευδοαλλεργία. Μοιράζεται το ίδιο χαρακτηριστικό με μια τροφική αλλεργία στο οποίο η αγγελιοφόρος ισταμίνη οδηγεί σε συμπτώματα όπως η ερυθρότητα, ο μετεωρισμός, η ναυτία και η ρινική καταρροή. Ωστόσο, ενώ τα ανοσοποιητικά κύτταρα απελευθερώνουν υπερβολική ισταμίνη κατά τη διάρκεια μιας αλλεργίας, η δυσανεξία στην ισταμίνη οφείλεται στην έλλειψη ενός συγκεκριμένου ενζύμου στο έντερο και το αίμα, το οποίο διασπά την ισταμίνη που βρίσκεται στα τρόφιμα. Τρόφιμα πλούσια σε ισταμίνη όπως το κόκκινο κρασί, τα ώριμα τυριά και το αποξηραμένο λουκάνικο μπορούν να προκαλέσουν τα συμπτώματα της.

Τα συμπτώματα της δυσανεξίας μπορεί επίσης να προέρχονται από την ψυχή. Για παράδειγμα, ο εγκέφαλος σας μπορεί να συσχετίσει τραυματικές μνήμες με ένα συγκεκριμένο είδος τροφής. Ως αποτέλεσμα, μερικές φορές ο οργανισμός θα αντιδράσει με συμπτώματα δυσφορίας όταν καταναλώσετε ξανά αυτό το τρόφιμο^[43].

IgG4-μεσολαβούμενες δυσανεξίες

Εκτός από τα αντισώματα IgE, το ανοσοποιητικό σύστημα έχει και άλλα "κλειδιά" στην εργαλειοθήκη του, συμπεριλαμβανομένων των IgG4 αντισωμάτων ή των ανοσοσφαιρινών G4. Ο οργανισμός μας παράγει επίσης διαφορετικά αντισώματα IgG4 ανάλογα με τα είδη τροφών που καταναλώνουμε.

Έλεγχος των τιμών IgG4

Σύμφωνα με θεωρίες, η παραγωγή ορισμένων αντισωμάτων IgG4 αυξάνεται όλο και περισσότερο όταν δεν μπορούμε να ανεχθούμε ένα συγκεκριμένο τρόφιμο, οδηγώντας σε διάφορες αμυντικές και φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει μια IgG4-μεσολαβούμενη δυσανεξία. Οι αντιδράσεις αυτές και τα συσχετιζόμενα συμπτώματα τους εμφανίζονται πάντα μετά από καθυστέρηση, και μερικές φορές μετά από ώρες ή μέρες μετά την κατανάλωση του φαγητού. Ο αριθμός των αντισωμάτων IgG4 μπορεί να προσδιοριστεί κάνοντας μια εξέταση αίματος, και επίσης χρησιμοποιώντας το Τεστ αντίδρασης τροφίμων cerascreen®. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να δείξει σημάδια δυσανεξίας^[40].

Ορισμένοι ερευνητές και επαγγελματικοί σύλλογοι έχουν επικρίνει το γεγονός ότι η συγκέντρωση IgG4 παρέχει πληροφορίες μόνο για το βαθμό στον οποίο καταναλώθηκαν ορισμένα τρόφιμα και ότι δεν έχει κλινική σημασία. Αντίθετα, δείχνει μια ανοσολογική ανοχή παρά μια δυσανεξία. Μέχρι στιγμής, δεν έχει διεξαχθεί κάποια μελέτη μεγάλης κλίμακας η οποία να διερευνά τη σχέση μεταξύ των επιπέδων IgG4 και των αντιδράσεων σε τρόφιμα^{[38, 39, 44]}.

Η δυσανεξία στην ισταμίνη, τη λακτόζη, τη φρουκτόζη, τη σορβιτόλη καθώς και η κοιλιοκάκη δεν μπορεί να ανιχνευθεί χρησιμοποιώντας ένα τεστ δυσανεξίας IgG4. Σε κάθε περίπτωση, απαιτούνται άλλες εξετάσεις αίματος ή αναπνοής.

Πως να χειριστώ τα αποτελέσματα του IgG4 τεστ;

Ένας αυξημένος αριθμός αντισωμάτων IgG4 δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να ανεχτείτε ένα φαγητό. Ωστόσο, μπορείτε να παραλείψετε σκόπιμα από τη διατροφή σας τα τρόφιμα που προσδιορίστηκαν στο τεστ και να ελέγξετε αν τα συμπτώματά σας αρχίζουν να βελτιώνονται. Αν το τεστ δείξει μια σαφή αντίδραση σε ένα τρόφιμο, αφαιρέστε το από τη διατροφή σας για δύο εβδομάδες. Εάν τα συμπτώματά σας βελτιωθούν, αποτελεί ένδειξη ότι μπορεί να υπάρχει μια δυσανεξία. Στη συνέχεια, μπορείτε να παραλείψετε το συγκεκριμένο τρόφιμο για τους επόμενους έξι μήνες. Μόνο τότε, μπορείτε να προσπαθήσετε να το επαναφέρετε σιγά-σιγά στη διατροφή σας.

Μια εναλλακτική θα ήταν μια περιστροφική δίαιτα. Με αυτή τη δίαιτα, μπορείτε να παραλείψετε αρκετές πιθανές αιτίες δυσανεξίας. Για να την κάνετε, καταναλώστε τα τρόφιμα στα οποία ανταποκριθήκατε στο IgG4 τεστ μόνο κάθε τέσσερις ημέρες. Αυτό θα επιτρέψει στα έντερα σας να ανακάμψουν στο ενδιάμεσο. Μια τέτοια εναλλαγή μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των δυσφοριών.

Τροφικές αντιδράσεις: Με μια ματιά Τι είναι η τροφική αλλεργία; Σε μια τροφική αλλεργία, οι άμυνές μας προσπαθούν να καταπολεμήσουν κατά τα άλλα αβλαβείς πρωτεΐνες που ονομάζονται αλλεργιογόνα και βρίσκονται στα τρόφιμα. Τα σιτευτικά κύτταρα του ανοσοποιητικού μας συστήματος απελευθερώνουν ισταμίνη η οποία προκαλεί φλεγμονή που με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει δυσφορία σε ολόκληρο τον οργανισμό. Ποια είναι τα συμπτώματα μιας τροφικής αλλεργίας; Μια τροφική αλλεργία μπορεί να εκδηλωθεί μέσω γαστρεντερικής δυσφορίας, φαγούρας του ουρανίσκου και λευκής γλώσσας. Εντούτοις, ερυθρότητα, κνησμός και εξανθήματα στο δέρμα καθώς και αναπνευστικά προβλήματα, όπως ακόμη και άσθμα είναι συνηθισμένα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν πτώση της αρτηριακής πίεσης και αναφυλακτικό σοκ. Ποια τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν αλλεργία; Θεωρητικά, πολλά τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες. Στην πράξη ωστόσο, μόνο ένας μικρός αριθμός τροφίμων ευθύνεται για περισσότερο από το 90 τοις εκατό όλων των αλλεργιών. Στα τρόφιμα αυτά περιλαμβάνονται το αγελαδινό γάλα, τα αυγά, τα φιστίκια, τα καρύδια, η σόγια, το σιτάρι, τα ψάρια και τα οστρακοειδή. Πώς μπορώ να αναγνωρίσω μια τροφική αλλεργία; Εάν υπάρχει υποψία τροφικής αλλεργίας, ένα από τα πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι μια εξέταση αίματος. Η εξέταση προσδιορίζει τους αριθμούς ορισμένων IgE αντισωμάτων στο αίμα σας. Εάν κάποιο επίπεδο IgE είναι αυξημένο, υπάρχει ευαισθητοποίηση προς τα τρόφιμα που σχετίζονται με το αντίσωμα. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορείτε να αποφύγετε προσωρινά το συγκεκριμένο τρόφιμο για να δείτε αν θα υπάρξει ανακούφιση των συμπτωμάτων σας. Τι είναι η τροφική δυσανεξία; Σε περίπτωση δυσανεξίας, η οποία ονομάζεται και ως ασυμβατότητα, τα συμπτώματα δεν προκύπτουν από ανοσολογικές αντιδράσεις, όπως συμβαίνει σε μια αλλεργία. Συχνά, το έντερο έχει προβλήματα στην επεξεργασία ορισμένων συστατικών των τροφίμων, όπως η γλουτένη, η ισταμίνη, η λακτόζη ή η φρουκτόζη. Ποια είναι τα συμπτώματα της τροφικής δυσανεξίας; Σε αντίθεση με την τροφική αλλεργία, τα συμπτώματα της δυσανεξίας συχνά δεν είναι άμεσα. Κάποιες φορές, τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από ώρες ή ημέρες. Στα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνονται οι γαστρεντερικές ενοχλήσεις και ιδιαίτερα ο μετεωρισμός, οι πονοκέφαλοι και οι ημικρανίες, η ρινική καταρροή, τα εξανθήματα και η κόπωση. Τι είναι η IgG4-διαμεσολαβούμενη τροφική δυσανεξία; Τα αντισώματα IgG4 του ανοσοποιητικού συστήματος μπορούν, σύμφωνα με ορισμένες θεωρίες, να υποδείξουν δυσανεξία έναντι ενός τροφίμου. Χρησιμοποιώντας τις τιμές IgG4 που μετρήθηκαν σε ένα δείγμα αίματος, μπορείτε να ξεκινήσετε δίαιτες εξάλειψης και περιστροφής που μπορούν να σας βοηθήσουν να αποφύγετε μια μεγαλύτερη δυσανεξία και να μειώσετε την δυσφορία.

Πηγές

1. Häufigkeit allergischer Erkrankungen in Deutschland, https://edoc.rki.de/oa/articles/reSp8JYqnpVo/PDF/20xkoi9E0FU4w.pdf
2. Kasper, H., Burghardt, W.: Ernährungsmedizin und Diätetik. Elsevier, Urban & Fischer, München (2014)
3. Skypala, I.: Adverse food reactions--an emerging issue for adults. J. Am. Diet. Assoc. 111, 1877–1891 (2011).
4. Roitt, I.M., Brostoff, J., Male, D.K. eds: Kurzes Lehrbuch der Immunologie. Thieme, Stuttgart (1995)
5. American College of Allergy, Asthma & Immunology: Food Allergy, http://acaai.org/allergies/types/food-allergy
6. Patel, B.Y., Volcheck, G.W.: Food Allergy: Common Causes, Diagnosis, and Treatment. Mayo Clin. Proc. 90, 1411–1419 (2015)
7. Graham-Rowe, D.: Lifestyle: When allergies go west. Nature. 479, S2–S4 (2011).
8. Björkstén, B.: Genetic and environmental risk factors for the development of food allergy. Curr. Opin. Allergy Clin. Immunol. 5, 249–253 (2005)
9. Naleway, A.L.: Asthma and Atopy in Rural Children: Is Farming Protective? Clin. Med. Res. 2, 5–12 (2004)
10. Sepp, E., Julge, K., Vasar, M., Naaber, P., Björksten, B., Mikelsaar, M.: Intestinal microflora of Estonian and Swedish infants. Acta Paediatr. Oslo Nor. 1992. 86, 956–961 (1997)
11. S3-Leitlinie Allergieprävention - Update 2014. Leitlinie der Deutschen Gesellschaft für Allergologie und klinische Immunologie (DGAKI) und der Deutschen Gesellschaft für Kinder- und Jugendmedizin (DGKJ)
12. Molloy, J., Allen, K., Collier, F., Tang, M.L.K., Ward, A.C., Vuillermin, P.: The Potential Link between Gut Microbiota and IgE-Mediated Food Allergy in Early Life. Int. J. Environ. Res. Public. Health. 10, 7235–7256 (2013)
13. Nwaru, B.I. et al., EAACI Food Allergy and Anaphylaxis Guidelines Group: The epidemiology of food allergy in Europe: a systematic review and meta-analysis. Allergy. 69, 62–75 (2014)
14. Boyce, J.A. et al., NIAID-sponsored Expert Panel: Guidelines for the diagnosis and management of food allergy in the United States: summary of the NIAID-Sponsored Expert Panel Report. Nutr. Burbank Los Angel. Cty. Calif. 27, 253–267 (2011)
15. Leitlinie_Management_IgE-vermittelter_Nahrungsmittelallergien-S2k-LL_Allergo-Journal_11-2015
16. Ho, M.H.-K., Wong, W.H.-S., Chang, C.: Clinical spectrum of food allergies: a comprehensive review. Clin. Rev. Allergy Immunol. 46, 225–240 (2014)
17. RKI - Zahl des Monats - April 2017: Allergien
18. Burks, A.W., Tang, M., Sicherer, S., Muraro, A., Eigenmann, P.A., Ebisawa, M., Fiocchi, A., Chiang, W., Beyer, K., Wood, R., Hourihane, J., Jones, S.M., Lack, G., Sampson, H.A.: ICON: food allergy. J. Allergy Clin. Immunol. 129, 906–920 (2012)
19. McGowan, E.C., Keet, C.A.: Prevalence of self-reported food allergy in the National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) 2007-2010. J. Allergy Clin. Immunol. 132, 1216–1219.e5 (2013)
20. Sicherer, S.H.: Clinical implications of cross-reactive food allergens. J. Allergy Clin. Immunol. 108, 881–890 (2001)
21. Sampson, H.A. et al.: Food allergy: a practice parameter update-2014. J. Allergy Clin. Immunol. 134, 1016–1025.e43 (2014)
22. Nowak-Wegrzyn, A., Fiocchi, A.: Rare, medium, or well done? The effect of heating and food matrix on food protein allergenicity. Curr. Opin. Allergy Clin. Immunol. 9, 234–237 (2009)
23. Nowak-Wegrzyn, A. et al.: Tolerance to extensively heated milk in children with cow’s milk allergy. J. Allergy Clin. Immunol. 122, 342–347, 347.e1–2 (2008)
24. Osborne, N.J. et al., HealthNuts Investigators: Prevalence of challenge-proven IgE-mediated food allergy using population-based sampling and predetermined challenge criteria in infants. J. Allergy Clin. Immunol. 127, 668-676.e1–2 (2011)
25. Peters, R.L., Allen, K.J., Dharmage, S.C., Koplin, J.J., Dang, T., Tilbrook, K.P., Lowe, A., Tang, M.L.K., Gurrin, L.C., HealthNuts Study: Natural history of peanut allergy and predictors of resolution in the first 4 years of life: A population-based assessment. J. Allergy Clin. Immunol. 135, 1257-1266.e1–2 (2015)
26. Bock, S.A., Muñoz-Furlong, A., Sampson, H.A.: Fatalities due to anaphylactic reactions to foods. J. Allergy Clin. Immunol. 107, 191–193 (2001)
27. Bock, S.A., Muñoz-Furlong, A., Sampson, H.A.: Further fatalities caused by anaphylactic reactions to food, 2001-2006. J. Allergy Clin. Immunol. 119, 1016–1018 (2007)
28. Chen, J.L., Bahna, S.L.: Spice allergy. Ann. Allergy Asthma Immunol. Off. Publ. Am. Coll. Allergy Asthma Immunol. 107, 191-199; quiz 199, 265 (2011)
29. Muraro, A. et al., EAACI Food Allergy and Anaphylaxis Guidelines Group: EAACI Food Allergy and Anaphylaxis Guidelines. Primary prevention of food allergy. Allergy. 69, 590–601 (2014)
30. Leitlinie_Management_IgE-vermittelter_Nahrungsmittelallergien-S2k
31. Worm, M., et al.: Food allergies resulting from immunological cross-reactivity with inhalant allergens. Allergo J. Int. 23, 1–16 (2014)
32. Beaudouin, E., Renaudin, J.M., Morisset, M., Codreanu, F., Kanny, G., Moneret-Vautrin, D.A.: Food-dependent exercise-induced anaphylaxis--update and current data. Eur. Ann. Allergy Clin. Immunol. 38, 45–51 (2006)
33. Patterson, A.M., Yildiz, V.O., Klatt, M.D., Malarkey, W.B.: Perceived stress predicts allergy flares. Ann. Allergy Asthma Immunol. Off. Publ. Am. Coll. Allergy Asthma Immunol. 112, 317–321 (2014).
34. Niggemann, B., Beyer, K.: Factors augmenting allergic reactions. Allergy. 69, 1582–1587 (2014)
35. Werfel, T., Breuer, K.: Role of food allergy in atopic dermatitis. Curr. Opin. Allergy Clin. Immunol. 4, 379–385 (2004)
36. Ellman, L.K., Chatchatee, P., Sicherer, S.H., Sampson, H.A.: Food hypersensitivity in two groups of children and young adults with atopic dermatitis evaluated a decade apart. Pediatr. Allergy Immunol. Off. Publ. Eur. Soc. Pediatr. Allergy Immunol. 13, 295–298 (2002)
37. Atherton, D.J. et al.: A double-blind controlled crossover trial of an antigen-avoidance diet in atopic eczema. Lancet Lond. Engl. 1, 401–403 (1978)
38. Review article: the aetiology, diagnosis, mechanisms and clinical evidence for food intolerance - Lomer - 2014 - Alimentary Pharmacology & Therapeutics
39. Turnbull, J.L., Adams, H.N., Gorard, D.A.: Review article: the diagnosis and management of food allergy and food intolerances. Aliment. Pharmacol. Ther. 41, 3–25 (2015)